بررسی نقش زیربنایی و روبنایی حمل و نقل و تاثیر آن در توسعه گردشگری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی مطالعه موردی مسیر زنجان به تهم و خلخال

بی شک ساختار حمل و نقل و دسترسی راحت با کیفیت بالا برای گردشگران یکی از مهمترین ملزومات ایجاد هر منطقه گردشگری است و فراهم بودن امکانات و تسهیلات حمل و نقل مناسب شرط لازم توسعه گردشگری است که این تسهیلات در منحصر به فرد بودن منطقه اهمیت بسزایی دارد. این پژوهش با هدف تحلیل شبکه زیربنایی و روبنایی حمل و نقل و تأثیر آن در توسعه گردشگری در مسیر زنجان به تهم و خلخال انجام گرفته است. نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی-تحلیلی، به منظور جمع آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و پیمایش میدانی (مشاهده، پرسشنامه)، در محدوده مورد مطالعه استفاده شده است. قلمرو مکانی این تحقیق مسیر زنجان به تهم و خلخال، واقع در استان زنجان و اردبیل می‎باشد.جامعه آماری شامل گردشگران عبوری در مسیر مورد مطالعه می¬باشد که به دلیل نبود آمار ثبت شده از تعداد گردشگران، حجم نمونه براساس فرمول کوکران برای جامعه نامعلوم با در نظر گرفتن سطح خطای 05/0 برای تکمیل پرسشنامه معادل 384 محاسبه شد. جهت بررسی امکانات حمل و نقل و توان¬های توسعه گردشگری منطقه از آمار توصیفی(میانگین و توزیع فراوانی) و آمار استنباطی(تحلیل عاملی) و مدل پتانسیل¬سنجی و ahp استفاده شده است. در زمینه سرمایه گذاری تسهیلات حمل و نقل، نتایج تحلیل عاملی نشان می دهد، عامل زیرساخت اولین عامل در توسعه گردشگری مسیر مورد مطالعه است، مقدار ویژه این عامل برابر با 11.899 است، که به تنهایی می تواند 27.671 درصد واریانس را محاسبه کند و آنرا توضیح دهد و مهمترین عامل جهت توسعه گردشگری به شمار می‎رود و بیشترین همبستگی را با شبکه حمل و نقل دارا می‎باشد. در تحلیل جاذبه های گردشگری براساس ep بیانگر جایگاه مناسب منطقه مورد مطالعه از لحاظ وجود پتانسیل¬های گردشگری با امتیاز 0.62می-باشد، به ترتیب اولویت نتایج بدست آمده از این مدل عبارتند از: چشمه گیرخ بلاغ و میرعدیلو آبگرم گرمخانه با امتیاز 9 در اولویت اول قرار دارند. جهت سرمایه‎گذاری مجتمعهای خدماتی-رفاهی بین راهی، شاخص¬های دسترسی¬، دوری و نزدیکی به جاذبه¬ها، فاصله از مراکز جمعیتی، عوامل خطرزا چون گسل و سیل، دسترسی به تسهیلات و غیره در نظر گرفته شده است¬ و نتیجه نشان داد که محدوده مناسب جهت سرمایه گذاری با نقاط پیشنهادی سازمان حمل و نقل همپوشانی دارد. جهت توسعه گردشگری در مسیر مورد مطالعه، احداث مجتمعهای بین راهی و اقامتگاههای ارزان قیمت، توسعه مبلمان ترافیکی در مسیر، ایجاد و توسعه زیرساختهای حمل و نقل بطور گسترده پیشنهاد می‎گردد.